Ouderschapsplan – hulp nodig?
Het ouderschapsplan is één van de documenten die je bij de rechtbank in moet leveren om te kunnen scheiden. En je moet dit met je kinderen bespreken vóórdat je het inlevert.
Ouders die scheiden moeten over hun kinderen veel afspraken maken. Dat is niet alleen verstandig om te doen, maar ook wettelijk verplicht. Deze afspraken moeten worden vastgelegd in het ouderschapsplan.[1] Daar moet in ieder geval in staan hoe de zorg verdeeld wordt tussen de ouders. Waar gaan de kinderen wonen, hoe vaak zien ze de ouder waar ze niet wonen? Maar ook: Hoe informeren ouders elkaar over hoe het gaat met de kinderen? Op welke manier nemen jullie voortaan belangrijke beslissingen over de kinderen? En wie draagt welke kosten?[2] Als dit allemaal niet lukt, zal de rechter een beslissing nemen over de onderdelen waar je het niet eens bent geworden.
Daarnaast is ook in de wet opgenomen dat in het ouderschapsplan moet staan op welke manier de kinderen zijn betrokken bij het opstellen van dit plan.[3] Onze wetgever heeft dit onder meer opgenomen omdat Nederland gebonden is aan het Internationale Kinderrechtenverdrag. Kinderen hebben het recht om informatie te krijgen over beslissingen die hen raken, en ze hebben het recht om hier hun mening over te geven.[4] Om hier invulling aan te geven worden kinderen van 12 jaar en ouder door de rechter uitgenodigd om hun mening te geven als hun ouders gaan scheiden. En is het voor ouders verplicht gesteld om de kinderen te betrekken bij het opstellen van het ouderschapsplan.
Nou kun je er natuurlijk voor kiezen om de standaard woorden hiervoor te gebruiken. “Ouders hebben de kinderen op een bij hun leeftijd passende wijze betrokken bij de totstandkoming van dit plan.”[5] Voor de wet is dit voldoende, niemand zal controleren of je dit echt gedaan hebt. Vanuit het oogpunt van je kinderen is het misschien niet voldoende. Het is voor kinderen van belang dat er oprecht naar hun mening gevraagd en geluisterd wordt. Het lijkt misschien wat gek om kinderen te betrekken bij het opstellen van dit plan. Maar wat voor jullie als ouders geldt, geldt ook voor kinderen. Afspraken die je zelf hebt gemaakt zul je meer tevreden over zijn en zul je je beter aan houden dan beslissingen die iemand anders voor je heeft genomen. Ook versterkt het de band tussen ouders en kind als het kind zich gehoord voelt[6] in dit beslissingsproces.
Het is lastig om een baby te vragen welke afspraken hij graag gemaakt wil hebben. Maar er is geen reden om pas met een kind van 12 jaar of ouder te gaan praten over zijn wensen of ideeën over de nieuwe gezinssituatie. Met een peuter, kleuter of schoolkind is het prima mogelijk om een gesprekje te voeren. Alles natuurlijk op een manier die past bij zijn ontwikkeling en niveau. Het is niet zinvol om vragen te stellen die suggereren dat een kind moet kiezen tussen zijn ouders. Het is wel zinvol om te vragen naar wat een kind vindt van de regeling die je als ouders bedacht hebt. Zijn er dingen die je anders wilt zien? Hebben we genoeg rekening gehouden met wat voor jou belangrijk is, zoals hobby’s, vrienden of school? Heb je het idee dat je op deze manier een goede band met de ouder (en grootouders) kunt onderhouden waar je niet bij gaat wonen? Niet alles wat een kind wenst hoeft ook uitgevoerd te worden. Maar als je weet wat je kind wil, kun je hem ook uitleggen waarom het soms niet gaat zoals hij wil.
Dus als je hulp wilt bij het opstellen van het ouderschapsplan kun je het aan mij vragen. Maar doe eens gek: vraag het aan je kinderen
Heb je vragen over dit thema? Denk je dat dit misschien op jouw situatie van toepassing is en zou je dat graag uit willen laten zoeken? Bel of mail me, of maak een afspraak voor het inloopspreekuur. Ik kan je vertellen wat je mogelijkheden zijn.
Daarnaast kan ik je doorverwijzen. Bettie Lubbers van coachingspraktijk Bij Bettie is gespecialiseerd in gesprekken met kinderen in de basisschoolleeftijd.
[1] Art. 815 lid 2 en 3 Rv.
[2] Zie ook de website van de Rijksoverheid: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/scheiden/vraag-en-antwoord/ouderschapsplan
[3] Art. 815 lid 4 Rv.
[4] Internationaal Kinderrechtenverdrag IKRV art. 12. Zie de toelichting https://www.kinderrechten.nl/kinderrechten-vw/artikel-12-betrekken-kind/
[5] Uit: voorbeeld ouderschapsplan https://www.echtscheidingswinkel.nl/kinderalimentatie/ouderschapsplan
[6] Philippa Perry, Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen, Amsterdam: Balans uitgeverij, 2019.